مصاحبه شبکه جام جم با حاج محمد مهرانی تعزیه خوان 81 ساله کشور در تاریخ 1390

زره پوشی حضرت حرتوسط حاج محمد مهرانی
تعزيه خوان 81 ساله کشور:
تعزيه راهش را گم کرده است
جام جم آنلاين: اگر مدیریت ارشاد از تعزیه گردانان واقعی این نمایش مذهبی حمایت نکند تعزیه از رده نمایشی خارج و رو به افول و فراموشی خواهد رفت.
تعزیه درلغت به معنی اندوه، تسلیت گفتن ودعوت صبربه مصیبت دیده است. به مجلس عزاداری وروضه خوانی هم گفته می شود.
ولی افکارعمومی تعزیه را از دیرباز تا به امروز، گونه ای از یک نمایش مذهبی می دانند که توسط جمعی از هنرمندان خوش ذوق و خوش صدا در ایام سال خصوصا ًدر ماه های محرم و صفر برای بازخوانی حادثه کربلا و
نیز زندگی امامان معصوم در مساجد و دیگر اماکن عمومی شهرها و آبادی کشورمان به اجرادرمی آید.
بیشترین طرفداران این نمایش مذهبی، مردم عادی و علاقه مندان به اباعبدالله الحسین می باشند. که از ده ها سال پیش تا به امروز به این نمایش سنتی و مذهبی روی میآورند.
هر چند تاریخچه تعزیه را براى نخستین بار در زمان حکمرانى دودمان ایرانى مذهب آل بویه نسبت می دهند، ولی اوج این نمایش مذهبی به دوره ناصرالدین شاه برمی گردد، که در فرازو نشیب های گذر زمان و
دخالت حاکمان وقت در محدودکردن آن تا به امروز، توانسته است شکل سنتی خود را حفظ کند.
حاج محمد مهرانی طالقانی یکی از همین صاحبان و میراث داران نام آشنای تعزیه در ایران است که توانسته است، با برپا داشتن مجالس تعزیه دراستان های شمالی و مرکزی که عمدتاً از طریق دعوتنامه
از سوی بانیان این گونه مجالس صورت می گیرد، با بیش از هفتاد سال این مراسم مذهبی و پرطرفدار را ادامه دهد.
برای انجام یک مصاحبه و دیداربااین پیرغلام هشتادو یک ساله اهل بیت (ع) به علی آباد عسگرخان نوشهر رفتم. حاجی با پسران و نوه های خود گرم برگزاری شهادت خوانی امام حسین (ع) بود.
در فرصتی که پیش آمد حاج محمد را در رختکن ملاقات کردم.با استفاده از فرصت، خودم را معرفی کردم. نگران افول و فراموشی تعزیه بود. می گفت: متأسفانه تعزیه روی اصول پیش نمی رود.
"در واقع از زمانی که وزارت ارشاد تعزیه را مدیریت می کند، و آن را بصورت رسمی و دولتی در اختیارگرفته است، تعزیه راهش را گم کرده است. و اگر این مدیریت ارشاد در جهت اهداف درست
تعزیه هدایت نشود، و از تعزیه گردانان واقعی این نمایش مذهبی حمایت نکند تعزیه از رده نمایشی خارج و رو به افول و فراموشی خواهد رفت."
این شبیه خوان هشتادویک ساله افزود: من از هفت سالگی تعزیه را نزد دایی و جدم ملاعلی بابا یاد گرفتم. ملاعلی بابای مهرانی ملقب به مخلص طالقانی صاحب کتاب تشبیه المصائب بود و به هنگام
خواندن تعزیه فوت کرد.
" آن وقت ها مردم به تعزیه اهمیت می دادند. وقتی در مجلس تعزیه می نشستند، احساس می کردند واقعه عاشورا جلوی چشمانشان دارد اتفاق می افتد، در گذشته سواد کم بود. خیلی ها از طریق دیدن تعزیه
اتفاقات عاشورا، شمر، یزید و مهمتر از همه ظالم و مظلوم را می شناختند. وقتی هم تعزیه در دوره پهلوی اول ممنوع و سخت گیری شد، مردم تماشای تعزیه را که گاها ًبصورت مخفیانه برگزار می شد، رها نکردند."
حاج محمد اظهار داشت: امروز خواندن تعزیه روی اصول نیست، خیلی ها تعزیه را با کسب و کار اشتباه گرفته اند. چند نفر با نسخه های ضعیف و غلط مانند مارگیرها، در کنارخیابان و یا کوچه پس کوچه های شهر
تعزیه راه می اندازند. مردم هم از این نوع تعزیه خیابانی استقبال نمی کنند و این برای ساختار هنر تعزیه خوب نیست.
" ارشاد بایستی از این نوع تعزیه خیابانی که از نسخه های غلط استفاده مي شود، حمایت نکند."
مهرانی با اشاره به مشکلات پیش روی پیرغلامان تعزیه گفت: من نزدیک به هفتادسال شهادت خوانی می کنم. جمع ما خانوادگی است . خودم، پسرانم، نوه ها و برادرانم. هر تعزیه ای که ما برگزارمی کنیم،
بانی دارد. در محرم و صفربه به خیلی از بانیان تعزیه که عمدتاً ازشمال کشورند نوبت نمی رسد. تعزیه یعنی داشتن بانی و صاحب مجلس، غیر از این باشد تعزیه نیست.
وي افزود: نسخه اصلی تعزیه که مورد تأیید بسیاری از علما هم هست، کتاب تشبیه المصائب جد بنده ملاعلی بابا ملقب به مخلص طالقانی است و اولین برگزار کننده
تعزیه نیز طالقان است. بعد ها قزوین، گیلان و در بعضی از استانها ی دیگر تعزیه باب شد و تعزیه خوان هایی روی کار آمدند.

قدیمی ترین کتاب خطی تعزیه ایران در استان البرز شهرستان طالقان قریه مهران ودر دست گروه مخلص به سرپرستی استاد حاج کربلایی محمد مهرانی می باشد.